Bilim insanları Kahramanmaraş depremini ‘nadir’ olarak nitelendirdi
Türkiye’de meydana gelen ve merkez üssü Kahramanmaraş olan depremi ABD’de yaşayan deprem uzmanları yorumladı.
Uzmanlar, bu kadar kısa sürede bu yoğunlukta sarsıntıların oluşabileceğine inanıyor. “inanılmaz”Ve “nadir”bir durum olarak nitelendirdi.
ABD’de Güney Kaliforniya Üniversitesi’nde deprem fiziği üzerine araştırmalar yapan Doç. Sylvain Barbot, “yüzyılın felaketi” olarak anılacaktır; Akdeniz, Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da 10 ili etkileyen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerin büyüklüklerini ve bu depremlerin büyüklüklerini değerlendirdi.
“Daha önce gördüğün bir şey değil”
Yapısal olarak, bu titremeler “inanılmaz”Pek çok unsuru barındırdığına dikkat çeken Barbot, şu ifadeleri kullandı:
Sadece birkaç saat arayla iki büyük deprem meydana geldi ve birbirine yakın ama aynı olmayan iki farklı fay sınırında bir merkeze geldiler. Bunun daha önce bu kadar büyük bir şokta görüldüğünü sanmıyorum.
“İkinci depremin olduğu hat pasifti”
İkinci sarsıntının daha önce bilinmeyen bir hat üzerinde olduğuna dikkat çeken Barbot, şu değerlendirmede bulundu:
Biz buna ‘hayalet hat’ diyoruz. Bu hat tarih boyunca sismik olarak pasif olmuştur. Şu anki bilgilerimize göre uzun zaman önce aktif olmasını ve şu anda bir şok yaratmamasını beklerdik ama yanılmışız. Bu hat 7.6 büyüklüğünde bir sarsıntıya neden oldu.
“Bu depremin başka hatlarda da depreme yol açması olası”
Türkiye’de ve Doğu Anadolu bölgesinde çok sayıda fay hattı olduğunun altını çizen Barbot, şunları kaydetti:
İlk deprem Doğu Anadolu fay hattı üzerinde meydana geldi. Bu hat Anadolu ile doğu arasında bir sınırdır. Bu hat iki ana fay hattı ile birbirine bağlıdır. Bunlardan biri 1999 yılında kırılan Kuzey Anadolu fay hattı. Bir diğeri ise güneye doğru ilerliyor. Bu sarsıntının diğer hatlarda depremlere neden olması da mümkündür.
“Birkaç metre kayma oldu”
Barbot, deprem bölgesinde metrelerce kayma olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
Bunun nedeni tektonik plakaların zamanla kıtaları sürüklemesidir. Bu genellikle yılda birkaç milimetre, bazen birkaç santimetredir. Ancak bu durumda, tektonik plakalar on yıllardır ve yüzyıllardır faylarla direniyor. Bu nedenle hatalar uzun süre oynayamadı. Sonunda, birkaç dakika içinde, tektonik plakaların hareketleriyle güç serbest bırakıldı. Yüzyıllar boyunca çok kararlı kaldıktan sonra, aniden büyük bir patlama oldu ve bu da depremlerin daha yıkıcı olmasına neden oldu.
“İkinci depreme ‘birinci depremin bir nevi artçı sarsıntısı’ diyebiliriz”
US Geological Survey’de (USGS) beyin sarsıntısı hasarları üzerine araştırmacı olarak görev yapan David Shelly de şu açıklamayı yaptı:
Türkiye depremlere çok eğilimlidir. Üç ana tektonik levhanın üstünde. Birçok aktif fay hattı vardır, depremler çok büyüktür ve bu nispeten nadir görülen bir durumdur.
“İkinci depremi de ‘birinci depremin artçı sarsıntısı’ olarak adlandırabiliriz”
Shelly, 1999 depremlerinin de 3 ay arayla meydana geldiğini hatırlattı. “Dünkü depremler çok yakın zamanda oldu ama ikinci depremi de ‘ilk depremin bir nevi artçı sarsıntısı’ olarak adlandırabiliriz.”söz konusu.
“Artçı sarsıntılar bir süre daha devam edecek”
Artçı sarsıntıların bir süre daha devam etmesini beklediğini ifade eden Shelly, şunları söyledi:
Önümüzdeki günlerde, haftalarda ve aylarda bölgenin alışık olmadığı depremler olabilir. 7.8 büyüklüğündeki depremden sonra 3 metrelik kayma normal. Yerin 10 kilometre altına inerseniz fayın bir tarafının diğer tarafından birkaç metre yüksekte olduğunu görürsünüz. Bu hareketler de yüzeye bir form olarak yansır ama bu kesin bir metre hesabı değildir.
